آزمایش هیستروسالپنگوگرافی (HSG) نوع خاصی از تصویربرداری با اشعه ایکس است که برای ارزیابی باروری زنان مورد استفاده قرار می گیرد. برای بارداری ، تخمدان ها باید هر ماه یک تخمک تولید کنند که به آن تخمک گذاری می گویند رحم باید در وضعیت خوبی باشد و لوله های فالوپ باید باز باشند .
اگر لوله های فالوپ مسدود شده باشد ، اسپرم نمی تواند به تخمک برسد یا تخمک بارور نمی تواند وارد رحم شود. بسته شدن لوله ها می تواند به دلایل مختلف اتفاق بیفتد ، که پزشک علت آن را با آزمایش به نام هیستروسالپنگوگرافی یا هیستروسالپنگوگرام تشخیص می دهد.
آزمایش هسیتروسالپنگوگرافی که حدود نیم ساعت طول می کشد شامل تزریق ماده حاجب ید دار در دهانه رحم و گرفتن اشعه ایکس است که به ارزیابی شکل رحم و علت مسدود شدن لوله های فالوپ کمک می کند. اگر هریک از این قسمت های مهم به درستی کار نکند ، ممکن است برای باردار شدن مشکلاتی به وجود آید.
در بررسی مشکلات بارداری HSG یکی از اولین آزمایش های باروری است که توصیه می شود. همچنین اگر دو یا چند سقط اتفاق بیفتد ، HSG انجام می شود.
HSG باید بعد از قاعدگی اما قبل از تخمک گذاری انجام شود که به منظور کاهش خطر انجام آزمایش در هنگام بارداری است. بهترین زمان برای انجام آزمایش 1 تا 14 روز بعد از قاعدگی می باشد. کلینیک باروری یا پزشک توصیه می کند که برای تعیین زمان آزمایش در روز اول پریود با مرکز رادیولوژی تماس گرفته شود.
HSG در حالی که بیدار هستید انجام می شود و بیهوشی عمومی را شامل نمی شود و همچنین نیازی نیست روز یا شب قبل چیزی خورده شود. در این آزمایش ممکن است گرفتگی خفیف در برخی از زنان به وجود آید، که بیمار می تواند یک ساعت قبل از برنامه ریزی HSG ، از مسکن هایی مانند ایبوپروفن استفاده کند. همچنین ، برخی از پزشکان آنتی بیوتیک ها را برای کاهش خطر عفونت تجویز می کنند.
1- آماده سازی بیمار :
در این آزمایش ، ابتدا شخص بر روی میز دراز کشیده و زانوهای خود خم می کند سپس پرستار یا پزشک یک اسپکولوم را در واژن قرار می دهد اسپکلوم وسیله ی فلزی است که در طول معاینه سالانه زنان مورد استفاده قرار می گیرد.
در مرحله بعد ، آنها یک سواب برای تمیز کردن دهانه رحم قرار می دهند که به منظور کاهش خطر عفونت است.
2- تزریق ماده حاجب:
در نهایت ، ماده حاجب بر پایه ید از طریق ست هیستروسالپنگوگرافی تزریق می شود. ست هیسترو وسیله ای قابل استریل بوده که معروف ترین آن ، ست هیسترو ریشتر آلمان می باشد. هنگامی که ماده حاجب تزریق می شود ، ممکن است احساس گرما کنید. این ماده از طریق رحم ، از طریق لوله های فالوپ (در صورت باز بودن) عبور می کند و به داخل حفره لگن می ریزد.اگر لوله های شما مسدود شده باشد ، ممکن است فشار ایجاد شده در هنگام تزریق ماده حاجب سبب ناراحتی شود.
3- تصویربرداری با اشعه ایکس:
پس از تزریق ماده حاجب ، پزشک اشعه ایکس را انجام می دهد. برای هر عکس اشعه ایکس از شما خواسته می شود یک یا دو لحظه نفس خود را حبس کنید. ممکن است از شما خواسته شود که موقعیت خود را تغییر دهید.
هنگامی که پزشک تصمیم گرفت که تصاویر رضایت بخش هستند اسپکولوم برداشته می شود و بیمار می تواند مرخص شود. به کمک اشعه ایکس می توان انسداد یا باز بودن لوله های فالوپ را تشخیص داد.
ممکن است دچار گرفتگی های خفیف و لکه بینی خفیف شوید. بعد از آزمون می توانید فعالیت منظم خود را از سر بگیرید. برخی از پزشکان ممکن است به شما بگویند تا چند روز پس از آزمایش از رابطه جنسی خودداری کنید.
اگر لوله های فالوپ مسدود شده باشد ، ممکن است به روشی به نام لاپاراسکوپی نیاز باشد. این به پزشک اجازه می دهد مستقیماً لوله های فالوپ را بررسی کند. همچنین ممکن است لقاح آزمایشگاهی یا IVF برای بارداری پیشنهاد شود.